Geschiedenis

De Noordoostpolder is op 9 september 1942 drooggevallen. Pas in 1946 werd vastgesteld dat er, naast Emmeloord, 10 dorpen gebouwd zouden worden. In 1949 werd de positionering van de dorpen nog eens onder de loep genomen en werd besloten dat de noordelijke dorpen een gewijzigde locatie kregen. Hierdoor kwam Rutten enkele kilometers noordelijker te liggen dan eerst de bedoeling was. Voor agrariërs, middenstanders en overige bewoners, zoals onderwijzers, ambtenaren, kerkelijke voorgangers en mensen die bij bedrijven zonder agrarische grondslag werkten, werd een selectiemethode ontwikkeld. De naam Rutten is afgeleid van ‘Ruthne’ (‘u’ uitspreken als ‘oe’). In de 14e eeuw zou Ruthne ten noorden van Urk hebben gelegen. Ruthne komt van het Germaanse woord ‘ruhitha’. Dit betekent ruigte, struikgewas. Het is mogelijk dat de betekenis van het woord ruigte duidt op onkruid dat op natte gronden groeit.

Professor ir. W. Bruin kreeg de opdracht om het dorp Rutten te ontwerpen. Het was de bedoeling dat het dorp maximaal 1000 inwoners zou tellen. Rutten werd opgezet als kruiswegdorp. Dit houdt in dat Rutten op een kruising van wegen ligt. Rondom de kruising, rond het dorpsplein, moest al het leven in het dorp zich concentreren. De winkels en ambachtbedrijven werden hier gesitueerd. Tevens plaatste men een aantal van deze bedrijven langs de hoofdwegen.

Door de opzet als kruiswegdorp, ontstonden er vier kwadranten. Drie daarvan werden bebouwd, in het vierde kwadrant waren een aantal scholen, een gymnastieklokaal en een speelveld gepland. Uiteindelijk is in het vierde kwadrant alleen dorpshuis ‘De Stiepe’ en een gymnastieklokaal gebouwd. De grond naast ‘De Stiepe’ werd gebruikt als camping. In 1997 kocht een aantal ondernemers uit Rutten de camping en werd Bungalowpark ‘Het Groene Kwadrant’ gerealiseerd.

Het bebouwen van Rutten begon in 1952 en in het voorjaar van 1953 kwamen de eerste mensen in Rutten wonen. Toen plan Rutten was gebouwd, ontstond de behoefte aan uitbreiding van het dorp. In 1989 kregen de eerst bouwkavels groen licht en verschenen een paar woningen aan De Ruiten. De woningen aan De Gardeniers volgden medio jaren ’90. Beide straten waren in een mum van tijd volgebouwd en Rutten wilde weer uitbreiden. Deze uitbreiding, genaamd plan ‘Noord-Oost’ werd tijdens een jaarvergadering van Dorpsbelang Rutten omgedoopt tot plan ‘Valeriaan’. Helaas ging plan ‘Valeriaan’ niet zo voorspoedig als gehoopt. Het heeft uiteindelijk tot 2003 geduurd, voordat de eerste palen de grond in konden. Nu, in 2022, staan er al mooie, bewoonde, vrijstaande en geschakelde woningen. Er wordt nog steeds gebouwd.